ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΟΝ/ΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΑΡΤΗΣ Κ.Κ. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ».
- Γνωρίζουμε ὅτι ἔχετε ξεκινήσει μία προσπάθεια, προκειμένου νά ἐπιστραφεῖ ἡ εἰκόνα τῆς Σταύρωσης στόν Ἱ. Ναό τοῦ Ἑλκομένου Χριστοῦ, ἀπό τό Βυζαντινό Μουσεῖο τῆς Ἀθήνας στό ὁποῖο φυλάσσεται μετά τήν κλοπή καί τήν ἐν συνεχείᾳ ἀνεύρεσή της.
Θέλετε νά μᾶς πεῖτε λίγα λόγια γι΄αὐτή τήν προσπάθεια;
Κύριε Πρόεδρε
Θερμά καί εἰλικρινά σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν ἐπίσκεψή σας στό Ἐπισκοπεῖο τῆς Μονεμβασιᾶς, τῆς μοναδικῆς στόν κόσμο πόλεως. Χαρά μου καί τιμή μου θεωρῶ τήν ἀναστροφή μου μέ τούς εὐγενεῖς καί φιλογενεῖς κατοίκους τῆς δευτέρας ἕδρας τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, οἱ ὁποῖοι μάλιστα ἔχουν μιά ἔμφυτη εὐγένεια καί καλοσύνη καί δημιουργοῦν μέ τά ἀξιοθαύμαστα ἐνδιαφέροντά τους ὡραία καί ὠφέλιμη ἀτμόσφαιρα.
Ἑπομένως ἐγώ πρέπει νά σᾶς εὐχαριστήσω γιατί ἤλθατε στό Ἐπισκοπεῖο, γιατί εἶμαι βέβαιος ὅτι ἀπό τήν συζήτησή μας καί οἱ δύο θά ὠφεληθοῦμε καί μαζί θά βοηθήσουμε τόν ἰστορικό τόπο μας, στόν ὁποῖο ὀφείλει πολλά τό γένος μας.
Ὁπωσδήποτε περίμενα ότι ἡ πρώτη ἐρώτηση πού θά μοῦ κάνατε θά ἦταν σχετική μέ τήν ἐπαναφορά τῆς Εἰκόνας τοῦ Ἐσταυρωμένου στήν θέση της.
Πρίν ἐνθρονισθῶ στήν Μητρόπολή μας ἔγινε ἡ φοβερή κλοπή τῆς ἁγίας εἰκόνος, γεγονός πού βύθισε στόν πόνο ὅλο τόν εὐσεβῆ λακωνικό λαό, ἀλλά πρό πάντων ἔπληξε τήν θρησκευτική συνείδηση τῶν Μονεμβασιτῶν.
Τήν δεύτερη ἑβδομάδα ἀπό τήν ἐνθρόνισή μου, ἐπισκέφτηκα τήν Μονεμβασία καί ἔγινε στόν Ἱερό Ναό τοῦ Ἑλκομένου δοξολογία μέ βυζαντινή μεγαλοπρέπεια, ἐνῶ στήν εἴσοδο τοῦ κάστρου πλήθη πιστῶν μέ ἐπί κεφαλῆς τίς ἀρχές μέ ὑποδέχθηκαν μέ ἐνθουσιασμό καί ἐκδηλώσεις τιμῆς καί ἀγάπης ἀνεπανάληπτες καί ἀπερίγραπτες.
Ὅμως κοντά στήν χαρά τοῦ Κλήρου καί τοῦ λαοῦ πού ἦταν ὁλοφάνερη, διεπίστωνα καί τόν πόνο τους γιά τήν κλεμμένη εἰκόνα τοῦ Ἐσταυρωμένου καί τήν ἀγωνία τους γιά τήν ἀνεύρεση καί ἐπαναφορά της.
Ἀκόμη καί στίς προσφωνήσεις πού μοῦ ἔγιναν ὅλοι οἱ ὁμιλητές ἀναφέρθηκαν μέ καταφανῆ συγκίνηση καί πίκρα στήν ἀποφράδα ἡμέρα τῆς κλοπῆς καί ἐξέφραζαν τήν ὑποκάρδια ἐπιθυμία τους νά εὑρεθεῖ καί νά ἐπιστραφεῖ στήν θέση της που ἔμενε κενή.
Ἀπό τότε καί μέχρι σήμερα δέν πέρασε ἡμέρα πού νά μή σκεφτῶ τόν τρόπο τῆς ἐπιστροφῆς τοῦ πολυτίμου αὐτοῦ θησαυροῦ, πού γιά τούς Μονεμβασίτες εἶναι ἀνυπολογίστου ἀξίας.
Δέν εἶναι οὔτε τοῦ παρόντος, οὔτε τοῦ χαρακτῆρος μου νά σᾶς ἀναφέρω τίς παραστάσεις πού ἔχω μέχρι σήμερα πραγματοποιήσει σέ πρόσωπα φυσικά ἤ συλλογικά, μέ αἴτημα τήν ἐπιστροφή τῆς ἁγίας Εἰκόνος. Μετά τήν καλημέρα πού τούς ἔλεγα ἀμέσως ἔφθανα στό ζητούμενο, γιά νά εἰσπράττω τίς πιό πολλές φορές τήν πικρία ἀπό τήν ἄρνησή τους νά μοῦ ὑποσχεθοῦν ἔστω ὅτι κάποτε θά γίνει καί αὐτό πού ἐπίμονα τούς ζητοῦσα.
Καί τά ἔγγραφα πού ἔστελνα στίς ὑπηρεσίες τήν ἴδια τύχη εἶχαν καί ἐγώ ὑπέμενα καί ἐπέμενα.
Γιά νά εἶμαι δίκαιος, πρέπει νά ὁμολογήσω ὅτι στό διάστημα αὐτό βρῆκα καί ἀνταπόκριση ἀπό ἀρκετούς ἁρμοδίους πού μοῦ ἔδιναν ὑπόσχεση ἀλλά χωρίς ἡμερομηνία συγκεκριμένη, εἶχαν δέ καί αὐτοί ἕναν ( τόν ἴδιο πάντα) λόγο: «ἐάν τελειώσει ἡ συντήρησή της, θά σᾶς τήν παραδώσουμε».
Πιστεύω ὅτι φθάσαμε σέ καλό σημεῖο καί ἡ ὑπόσχεση πού ἔχω λάβει ἀπό τούς τελευταίους ὑπουργούς τοῦ Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ θά πραγματοποιηθεῖ. Καί στην ἀπόφαση αὐτή τῶν ὑπουργῶν θεωρῶ ὅτι συνετέλεσαν πολλοί παράγοντες καί φορεῖς, Δήμαρχος, ἁπλοί πολίτες, βουλευτές καί μάλιστα ὁ προτελευταῖος Ὑπουργός μπροστά στόν κ. Παναγιώτη Σκανδαλάκη μοῦ εἶπε ἐπί λέξει: « ἀλλοίμονό μου ἄν δέν ἱκανοποιήσω τό αἴτημα τοῦ συναδέλφου μου καί ὅλων σας, δέν θά τολμήσω νά ξαναπατήσω στόν τόπο αὐτό».
Ἑπομένως τό θέμα ἔχει ὡριμάσει καί οἱ διαδικασίες προχωροῦν ὁλοταχῶς.
- Ὅταν ἡ εἰκόνα μέ τό καλό ἐπιστραφεῖ, θά ὀργανωθεῖ κάποια τελετή γιά τήν ὑποδοχή της καί τήν τοποθέτησή της στόν χῶρο πού ἔχει ἐπιλεγεῖ;
Ἄς εὐχηθοῦμε νά εἶναι πολύ κοντά ἡ ἡμέρα αὐτή τῆς ἐπιστροφῆς πού θά εἶναι καί ἡμέρα μεγάλης ἑορτῆς γιά τήν Μονεμβάσια καί τόν λαό της. Γιά την πολυπόθητη αὐτη στιγμή θέλω νά λέγω λίγα, γιά νά βιώσουμε πολλά.
- Πιστεύετε ὅτι θά ξεπεράσετε τίς ἐνδεχόμενες ἐπιφυλάξεις τῶν ἁρμοδίων, πού ἴσως ἰσχυριστοῦν ὅτι ἡ εἰκόνα δέν θά εἶναι ἀσφαλής ὅσο εἶναι ἀσφαλής στό Μουσεῖο ἤ ὅτι δέν θά ὑπάρχουν οἱ κατάλληλες περιβαλλοντικές συνθῆκες ( ἐξαερισμός, φωτισμός, θερμοκρασία κ.λπ.) πού εἶναι ἀπαραίτητες γιά τήν διατήρηση τῆς ταλαιπωρημένης ἤδη εἰκόνας;
Οἱ κλιματολογικές συνθῆκες καί ὅ,τι ἄλλο ἀπαραίτητο γιά τήν διαφύλαξη καί συντήρηση τῆς Εἰκόνας ἑτοιμάζονται μέ θρησκευτική εὐλάβεια καί πάντα μέ τήν ἐπίβλεψη τῆς ἀρχαιολογικῆς ὑπηρεσίας καί τῆς Ἐφορείας τῶν Βυζαντινῶν ἀρχαιοτήτων πού εὑρίσκονται κοντά μας μέ ὁλοπρόθυμη διάθεση.
- Τί μποροῦμε νά ποῦμε σ΄αὐτούς πού ἐνδεχομένως μᾶς κατηγορήσουν ὡς τοπικιστές, γιατί προτιμᾶμε τήν ἐπιστροφή τῆς εἰκόνας-μνημεῖο τῆς θρησκευτικῆς καί καλλιτεχνικῆς μας κληρονομιᾶς, στόν τόπο της, ἀπό τήν ἀσφαλῆ φύλαξή της στό Βυζαντινό Μουσεῖο, ὅπου θά μποροῦν νά τήν θαυμάζουν καί χιλιάδες ἄνθρωποι;
Αὐτή τήν ἐρώτηση πού μοῦ κάνετε μοῦ τήν διετύπωσε καί ἕνας πολύ ἐπίσημος ἁρμόδιος τοῦ Ὑπουργείου σέ κάποια συνεργασία μαζί του. Μοῦ εἶπε: «Σεβασμιώτατε, ἐδῶ περνάει κόσμος πολύς χιλιάδες κάθε χρόνο καί τήν θαυμάζουν. Δέν εἶναι καλύτερα να΄μείνει ἐδῶ καί νά τήν βλέπουν περισσότεροι ἀπό ὅ,τι στήν Μονεμβάσια;».
Τοῦ εἶπα α) Οἱ εἰκόνες δέν ἔγιναν γιά τά Μουσεῖα ἀλλά γιά τούς ἱερούς Ναούς. Αὐτή εἶναι ἡ φυσική τους θέση. β) Δέν ἁγιογραφήθηκαν, γιά νά θαυμάζει κάποιος τήν καλλιτεχνική τους ἀξία ἀλλά γιά νά προσεύχεται μπροστά τους. Ἀλήθεια πόσοι μπροστά στήν Εἰκόνα αὐτή δέν στάθηκαν εὐλαβικά καί δέν ἄνοιξαν τήν καρδιά τους γιά νά ποῦν εἴτε τήν χαρά τους γιά νά τήν κάνουν πιό μόνιμη καί πιό ἀληθινή ἤ τόν πόνο τους , γιά νά τόν κάνουν λιγότερο ἤ καί νά τόν ἐξαφανίσουν τελείως. Πόσα δάκρυα δέν χύθηκαν στό δάπεδο τοῦ Ἑλκομένου μπροστά στήν Εἰκόνα τοῦ Ἐσταυρωμένου καί πόσοι δέν θά ἔφυγαν γιά τό σπίτι τους ἀνακουφισμένοι ἤ καί μέ διάθεση αὐτοκριτικῆς, σιγοψιθυρίζοντας τό ἁγιογραφικό χωρίο: « Ἡμεῖς μέν δικαίως ἄξια γάρ ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν, Οὗτος δέ οὐδέν ἄτοπον ἔπραξε».
- Ἡ κοινωνία μας ἐδῶ ἀλλά καί σέ ὁλόκληρο τόν κόσμο περνάει μία κρίση. Ὑπάρχει ἕνας ξεπεσμός τῶν ἠθικῶν κυρίως ἀξιῶν. Ὁ κόσμος παρακολουθεῖ ἀνήμπορος καί δέν ἔχει ἀπό ποῦ νά πιαστεῖ. Πιστεύετε ὅτι ἡ Ἐκκλησία μπορεῖ νά βοηθήσει, μπορεῖ νά δώσει στόν κόσμο κάποια ἐλπίδα;
Πάντα ἡ Ἐκκλησία εἶναι καί μένει ἡ ἐλπίδα γιά ὅλους τούς πιστούς. Εἶναι γεγονός ἡ κρίση. Τό μήνυμα πού παίρνουμε ἀπό τήν ἱστορική πορεία τῆς Ἐκκλησίας εἶναι διαχρονικό, βεβαιωμένο καί πάντα ἐπίκαιρο.
Ὅλοι καί ὅλα μποροῦν νά μᾶς ἀπελπίσουν. Η Ἐκκλησία πάντα, γιατί εἴμαστε παιδιά της, θά βρίσκει ἄλλοτε λόγο ἀληθινό, κρυστάλλινο γιά νά μᾶς παρηγορήσει καί ἄλλοτε τρόπο γιά νά μᾶς βγάλει ἀπό τό ἀδιέξοδο.
Ποιός θ΄ἀφοπλίσει τόν ἄνθρωπο πού κρατάει στό χέρι του μαχαίρι καί ἀπειλητικά κινεῖται πρός τόν συνάνθρωπο; ΜόνοἘκεῖνος πού εἶπε «οὐ φονεύσῃς». Ποιός θά χαλιναγωγήσει τόν νέο, πού στίς φλέβες του δέν τρέχει αἷμα ἀλλά φωτιά καί εἶναι ἕτοιμος νά θυσιάσει στό βωμό τῆς ἡδονῆς, πού μετατρέπεται σέ ὀδύνη, τόν πολύτιμο θησαυρό του, τήν ἁγνότητά του; Μόνο Ἐκεῖνος πού εἶπε: «οὐ μοιχεύσῃς».
Ποιός θά δείξει τόν γκρεμό τῆς ἀναξιοπρέπειας ἤ θά σβήσει τήν δίψα τοῦ χρήματος σέ ἐκείνους πού δέν ὑπολογίζουν τίποτε καί γίνονται κλέπτες, ληστές, ἱερόσυλοι ἤ καταχραστές τοῦ δημοσίου χρήματος, μέ ἀποτέλεσμα νά κάνουν δυστυχισμένους τούς ἄλλους καί πιό δυστυχισμένο καί ἐξευτελισμένο τόν ἑαυτό τους; Μόνο Ἐκεῖνος πού εἶπε: «οὐκ ἐπιθυμήσης ὅσα τῷ πλησίον σου ἐστι».
- Γνωρίζουμε ὅλοι ὅτι ἡ Ἱερά Μητροπολη Μονεμβασίας καί Σπάρτης ἐπιτελεῖ ἕνα ἀξιόλογο θρησκευτικό καί φιλανθρωπικό ἔργο. Ἄν καί δέν εἶναι τοῦ χαρακτήρα σας, θά θέλατε νά μᾶς πεῖτε λίγα λόγια γιά το ἔργο τῆς ἱερᾶς Μητρόπολης;
Ὄντως δέν εἶναι τοῦ χαρακτῆρος μου ἡ προβολή ἑνός ἔργου πού τό χαρακτηρίσατε ἀξιόλογο καί καλύπτει πολλούς τομεῖς τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων. Αὐτό ἄς τό κάνουν ἄλλοι πού βλέπουν, πού ἀκοῦνε, πού ἔχουν τό ἀνεπίφθονο. Ἐάν εἶχα ἕνα παιδί ἄρρωστο δέν θά φρόντιζα γιά τήν ὑγεία του; Ἐάν εἶχα ἕνα παιδί πού ἤθελε νά μάθει γράμματα, δέ θά γινόμουν ζητιάνος γιά νά ἐξασφαλίσω τά ἔξοδα τῶν σπουδῶν του, ἄν δέν εἶχα ἄλλους πόρους; Ἀν εἶχα δύο παιδιά καί ἤθελαν νά πᾶνε κάπου διακοπές γιά ν΄ἀλλάξουν λίγο ἀτμόσφαιρα καί νά ὠφεληθοῦν πνευματικά, δέν θά ἔπρεπε νά τά στείλω σέ μιά κατασκήνωση ἤ κάπου ἀλλοῦ; Ἔ αὐτό κάνω καί τώρα. Γιά τούς μικρούς ὑπάρχει ὁ Βρεφονηπιακός Σταθμός, γιά τούς μεγαλύτερους οἱ Κατασκηνώσεις, γιά τούς ἀνίατους ἀσθενεῖς τό Ἄσυλο, γιά τούς περιπατητικούς ἀνίατους οἱ παραθαλάσσιες Κατασκηνώσεις καί γιά τούς ἡλικιωμένους τά Γηροκομεῖα μας,ἐνῶ γιά τούς πληγωμένους ἀπό τροχαῖα ἠ ἄλλα ἀτυχήματα τό Κέντρο Ἀποκαταστάσεως.
Ὅλα αὐτά, γιά νά περιορισθῶ μόνο σ΄αὐτά, εἶναι ἡ ἀναπνοή μου. Λέμε σέ κάποιον πού ἀναπνέει, ΄΄μπράβο σου΄΄ ; Ὄχι ἀσφαλῶς, γιατί ἄν δέν ἀναπνέει θά πεθάνει. Θεωρῆστε, λοιπόν, αὐτά πού ἔγιναν μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί λειτουργοῦν μέ συνεργασία κλήρου καί λαοῦ ὅτι εἶναι ἡ ἀναπνοή μου καί ἑπομένως αὐτά εἶναι καί ἡ ζωή μου.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ